Jak skutecznie walczyć z syndromem wypalenia zawodowego?
Syndrom wypalenia zawodowego (in. syndrom burnout) jest spowodowany ciągłym stresem i przepracowaniem. Skutkami tego syndromu są narastające problemy w pracy, które mogą doprowadzić do zwolnienia, a także kłopoty ze zdrowiem. Jak rozpoznać syndrom „burnout” i co zrobić, aby nie przerodził się w depresję? Zobacz, jak walczyć z wypaleniem zawodowym.
Dawniej uważano, że syndrom wypalenia zawodowego dotyczy jedynie pielęgniarek, lekarzy, prawników i nauczycieli. Wypalenie zawodowe może jednak spotkać każdego i ostatnio cierpią na nie głównie pracownicy korporacji – nawet osoby, które nie ukończyły jeszcze 30 lat, a więc mające dosyć krótki staż pracy.
Objawy syndromu wypalenia zawodowego
Syndrom wypalenia zawodowego jest wynikiem długotrwałego procesu oddziaływania piętrzących się problemów w pracy oraz niezgodności zdań z innymi współpracownikami i kierownictwem. „Burnout” może pojawić się także wtedy, gdy pracownik po raz kolejny bierze udział w nieudanym projekcie lub gdy nie jest w stanie na czas zrealizować powierzonych mu zadań, przez co coraz częściej zostaje w biurze po godzinach. Skutkiem tego jest:
- utrata motywacji do wykonywania pracy i przychodzenia do biura;
- poczucie izolacji i niezrozumienia, a tym samym negatywna postawa wobec współpracowników;
- uczucie zawodu i obniżenie samooceny;
- przekładanie ważnych spraw i spotkań na później oraz dłuższe wykonywanie zadań.
Christina Maslach, psycholog społeczny Uniwersytetu Kalifornijskiego, wyjaśnia, że na syndrom wypalenia zawodowego składają się trzy objawy: emocjonalne wyczerpanie (brak sił, niemożność poradzenia sobie z problemami), depersonalizacja (poczucie bezosobowości, cynizm) oraz obniżenie oceny własnych dokonań (i poczucie marnowania czasu).
Wszystkim tym objawom towarzyszą również zmiany zdrowotne. Bezsenność, przeziębienia, bóle głowy i mięśni to tylko niektóre z nich. Czasem zdarzają się również tak zwane szumy uszne, dezorientacja, a nawet problemy z pamięcią krótkotrwałą. Pracownicy dotknięci tym syndromem cierpią ponadto na dolegliwości układu pokarmowego.
Zwalczanie syndromu wypalenia zawodowego
Wypalenia zawodowego nie należy lekceważyć, ponieważ może ono doprowadzić do kolejnych problemów w pracy, a nawet poważnej utraty zdrowia. Po rozpoznaniu pierwszych objawów warto dokładnie zastanowić się nad dotychczasowym trybem pracy i sposobem spędzania czasu rano i wieczorem, a następnie wyciągnąć z tego odpowiednie wnioski. Jak we wczesnym etapie zwalczyć syndrom „burnout”? Przedstawiamy kilka skutecznych metod.
- Więcej czasu na odpoczynek i sen
Odpoczynek po pracy i sen są niezbędne do tego, aby w trakcie godzin spędzonych w biurze być w pełni skupionym na wykonywanym zadaniu. Osoby cierpiące na bezsenność spowodowaną stresem powinny zrezygnować z przeglądania poczty firmowej wieczorem i z pracy po godzinach. O wybranej porze (np. 20 lub 21) warto również wyłączyć służbowy telefon i w pełni się zrelaksować.
Poradnik Eden: 5 sposobów na poprawę koncentracji w pracy >>
- Więcej aktywności fizycznej
Ruch to jedno z najbardziej skutecznych lekarstw na złe samopoczucie. Ćwiczenia poprawiają krążenie, odprężają, a także pozwalają skupić myśli na wykonywanych ruchach i odciągnąć uwagę od problemów w pracy. Osoby odczuwające stałe przemęczenie – fizyczne i psychiczne – nie powinny jednak od razu zapisywać się na intensywne, trudne treningi. Na wstępie lepsze będą zajęcia z jogi, stretchingu lub regularne wizyty na basenie. Dla tych z lepszą kondycją zalecane są natomiast lekcje tańca i treningi interwałowe.
Poradnik Eden: Jak dbać o zdrowie pracownika? >>
- Więcej spotkań i rozmów z przyjaciółmi i współpracownikami
Kontakty towarzyskie zawsze pozytywnie wpływają na samopoczucie. Udowodniono też, że utrzymywanie stałych relacji poprawia samoocenę i wzmacnia poczucie bezpieczeństwa. Warto więc co jakiś czas zorganizować spotkanie z przyjacielem lub kilkoma bliskimi. Osoby, które do tej pory czuły się wyobcowane w pracy, powinny jako pierwsze rozpocząć rozmowę z kolegami z biura – pomogą w tym tematy dotyczące zbliżającego się weekendu czy ostatnich wakacji.
Poradnik Eden: Jak zorganizować integrację w pracy? >>
- Odstawienie używek
Niektóre używki, takie jak alkohol czy papierosy, bardzo szkodzą zdrowiu i tylko pozornie zmniejszają stres. Osoby, które ciągle są przepracowane, powinny więc z nich zrezygnować. Nie dotyczy to jednak kawy, która może mieć dla organizmu pozytywne działanie. Picie tego napoju warto ograniczyć do jednej lub dwóch filiżanek dzienne – głównie z rana. Kawa wypita przed południem dodaje energii i pobudza koncentrację.
Poradnik Eden: 5 rzeczy, za które kochamy kawę >>
- Spożywanie zdrowego jedzenia i regularne picie wody
Przepracowanie i narastający stres powodują, że osoby z syndromem wypalenia zawodowego często nie mają czasu i chęci na samodzielne przygotowywanie posiłku – sięgają tym samym po fastfoody lub bezwartościowe posiłki. Aby zmienić ten nawyk, wystarczy raz na parę dni zrobić kilka porcji jedzenia – na śniadania, obiady i kolacje. Można też korzystać z okolicznych stołówek, z tym że najlepiej wybierać dania lekkostrawne i niewywołujące uczucia senności. Osoby przepracowane powinny również regularnie pić wodę, aby zapewnić organizmowi odpowiednie nawodnienie. Woda dostępna w dystrybutorach wody źródlanej Eden zawiera ponadto cenne składniki mineralne, takie jak magnez, który redukuje stres, wapń działający korzystnie na przemianę materii czy potas, który kontroluje skurcze mięśni.
Wszystkie te metody są skuteczne, jeśli syndrom wypalenia został rozpoznany dosyć wcześnie. W innym przypadku warto porozmawiać na ten temat z bliską osobą lub skorzystać z porady psychologicznej.