Kultura organizacyjna – jej znaczenie w zarządzaniu firmą

Kultura organizacyjna to obok dokładnej strategii działania jeden z najważniejszych elementów składających się na sukces firmy. Mimo tego, że wspomnianemu aspektowi powinna być poświęcana duża uwaga, bywa on niekiedy bagatelizowany lub traktowany przez kadrę zarządzającą z pobłażaniem. W tym artykule przekonasz się, że kultura organizacyjna owocuje zauważalnymi korzyściami.

CZYM JEST KULTURA ORGANIZACYJNA?

Od lat 80. XX wieku, kiedy to kultura organizacyjna firmy stała się bardzo modnym pojęciem, wielu specjalistów podejmowało próby jej zdefiniowania. I chociaż część definicji kłóci się ze sobą, wszystkie pozostają dość zgodne przy określaniu podstawowego znaczenia – kultura organizacyjna to przede wszystkim zespół:

• celów firmy, które kształtują relację między przedsiębiorstwem a otoczeniem;
• wartości firmy, czyli tego, jakie cechy ceni się u pracowników, a jakie są niepożądane.

Te rzadko określane wprost elementy realizują się poprzez wiele form zewnętrznych:

• uznanych za obowiązujące sposobów zachowania w firmie (takich jak ogólnie przyjęte formy komunikacji z innymi pracownikami);
• symboli graficznych, charakterystycznych słów czy sformułowań (jak np. zwroty grzecznościowe w mailach);
• opowieści o początkach firmy, umożliwiających pracownikom identyfikację z jej historią.

Wśród specjalistów brak zgody odnośnie do tego, czy można mówić o jawnej kulturze organizacyjnej firmy. Według Lidii Zbiegień-Maciąg ma ona raczej podświadomy charakter, nowi pracownicy po prostu w niej funkcjonują. Natomiast zdaniem Edgara Scheina wszystko, co tworzy ową kulturę, jest doskonale znane jej uczestnikom. Niezależnie od tego jedno nie ulega wątpliwości: kultura organizacyjna wpływa na wiele czynników decydujących o skutecznym funkcjonowaniu firmy.

KULTURA ORGANIZACYJNA A SYSTEM MOTYWACYJNY

Pracownik, który nie otrzymuje ze strony swoich przełożonych informacji, że to, co i jak robi, jest wartościowe, nie będzie pracował dobrze. Dlatego właśnie silna motywacja w pracy staje się konieczna na pewnym etapie rozwoju firmy. Elementem kultury organizacyjnej musi stać się zatem przemyślany system motywacyjny, uwzględniający wiele różnych technik motywacji. Można je podzielić ze względu na funkcje, które pełnią:

• techniki informacyjne – w ich skład wchodzą m.in. wszelkiego rodzaju dokumenty regulujące prawa i obowiązki pracowników oraz oceniające ich pracę;
• techniki wychowawcze – wbrew pozorom metoda tzw. „kija i marchewki” nie należy do najskuteczniejszych. Znacznie lepiej do wskazywania na błędy popełniane przez pracownika oraz kształtowania jego postawy sprawdza się osobista, szczera rozmowa z przełożonym czy zorganizowanie szkolenia z danej dziedziny.

Warto również podkreślić znaczenie, jakie w systemie motywacyjnym ma sprawiedliwe traktowanie pracowników. Przykładowo – jeśli niektórzy pracownicy zauważą, że są traktowani gorzej niż ich koledzy i koleżanki z innego zespołu, to wówczas staną się mniej zmotywowani do dobrego wykonywania swoich obowiązków.

W odniesieniu do różnych stanowisk system motywacyjny będzie mniej lub bardziej rozbudowany, a zatem na każdym szczeblu firmy ten element kultury organizacyjnej wygląda nieco inaczej. Dowiedz się na przykład, jak motywować pracowników do sprzedaży, aby osiągali jak najlepsze wyniki.

ATMOSFERA W PRACY A KULTURA ORGANIZACYJNA

Trudna do zmierzenia, ale odczuwalna przez wszystkich atmosfera w pracy decyduje o wielu elementach, bez których trudno wyobrazić sobie sprawne działanie firmy:

• efektywność pracowników,
• zaangażowanie pracowników w powierzone im zadania,
• płynność, z jaką przebiega komunikacja między pracownikami różnego szczebla.

Jako że na atmosferę w pracy składają się dobre i złe emocje odczuwane przez każdą osobę pojedynczo, to raczej trudno odgórnie ją „zadekretować”. Konieczna okazuje się więc przemyślana kultura organizacyjna, widoczna zarówno na poziomie mikro, jak i makro.

Przede wszystkim do stworzenia dobrej atmosfery w pracy potrzebne jest wypracowanie kultury firmy typu utylitarnego. Pracownicy przedsiębiorstwa zorganizowanego w ten sposób identyfikują się z nim i z jego celami oraz wartościami, a pieniądze nie są głównym motorem napędowym ich działań.

Jak wprowadzić ten typ kultury organizacyjnej w firmie w życie? Pomyśl o następujących przykładach tego, jak poprzez uzewnętrznianie wartości i celów przedsiębiorstwa powstaje firma zbudowana na zadowoleniu pracowników:

• regularnie organizuj wyjazdy lub wyjścia integracyjne – osoby niewspółpracujące ze sobą na co dzień (np. członkowie zarządu oraz pracownicy niższego szczebla) będą miały okazję się poznać. Ułatwi to pokojowe rozładowanie konfliktów oraz przeciwdziałanie przyszłym spięciom;
• zaplanuj przyjemny i spójny wystrój miejsca pracy – urządzanie biura nie powinno wiązać się jedynie z dostosowaniem przestrzeni do konkretnych obowiązków pracowników. Ważną rolę w budowaniu dobrej atmosfery w biurze odgrywa kolor ścian/wykładziny, stworzenie miejsca umożliwiającego odpoczynek czy pozwolenie pracownikom na to, aby zagospodarowali powierzchnię swojego biurka tak, jak chcą;
• zadbaj o savoir-vivre w pracy – chodzi tu głównie o kulturę komunikacji między pracownikami i przestrzeganie tego, co wypada, a czego nie wypada robić w biurze.

Dbaj również o to, aby pracownicy mieli dostęp do dobrej jakości wody i kawy. Zapewnienie pracownikom zimnych oraz ciepłych napojów leży co prawda w obowiązku pracodawcy, ale warto także zadbać o jakość dostarczanych napojów. Szczególnie istotna jest woda do picia dla pracowników – dowiedz się więcej, jak ją wybrać, aby spełnić ich oczekiwania, ale nie obciążać zbytnio budżetu firmy. >>

Droga do sukcesu – cytaty, dzięki którym zmotywujesz się do realizowania swoich celów.

Zobacz też:
Praca w open space – wady i zalety >>